Dinamik Keşfü’z-zünun Merkezi
Takdimi: Türkiye’de, bir yıl içinde, Kültür Bakanlığı’na tescilli 50 bin adet kadar eser yayınlanıyor. Bunun çok büyük kısmı kitaptır. Peşisırayı da dergi işgal etmektedir. Latin alfabesinde tahrire geçtiğimiz günden bu yana milyonlarca eser yayınlandı. Bu milyonlarca adet eserin ve bu envantere katılacak her bir yenisinin “içerik çözümlemesi” yapılıp bu mesaiden hasıl olacak çok derin ve geniş fihristin her bir kelimesi sayesinde, o kelimeyi zikreden-içeren eserleri birbirleriyle irtibatlandırarak dinamik, interaktif, canlı, sinerjik bir yeni dijital keşfü’z-zünun olarak, bir yeni “Türkiye Şahsiyeti – Türkçe Şahsiyeti” vücuda getirilecektir.
Gayesi: Türkçe’de yayımlanmış bütün kitapların içeriğindeki yer-yol, tarih, olay, kavram, şahıs, ekol, kurum, bina, eser, coğrafi birim, alet-edevat, iş, cihaz, meslek, unvan, faaliyet, eşya, mahsul ad ve kelimeleri çözümlenecektir.
Hedefi: Kitaplardan çözümlenmiş ad ve kelimeler sınıflandırılıp bir fihrist kütüğü oluşturulacaktır. Bu kütükte tescil edilmiş kelimeler üzerinden, o kelimeleri ihtiva eden kitaplar birbirleriyle dijital mecralarda irtibatlı olarak okunur kılınacaktır.
Meselesi: Yer odaklı, tarih odaklı, kavram odaklı, olay odaklı… şahıs, kurum, eser, iş, alet, faaliyet ilahiri mezkür diğer kelime odaklı bakıştan eserler yelpazesine ve oradan eserlere paragraf seviyesinde bile muttali olabilerek “dinamik ilgi”ye imkan veren bir “okuma mecraı” yaratılıp, Türkçe Okur’un tahsiline ve istifadesine bir enginlik kazandırılmasıdır.
Ehemmiyeti: Akademik zaviyeden meslek erbabı zaviyesine ve oradan talebe ve muallim ve dahi zevk-i selim zaviyesine değin bugünün “okur”unu, “rafine erişim ve tatmin” imkanına; (“tesadüfen bulma, öğrenme” alanından alıp “bulacağından, ulaşacağından emin olarak tarayıp, öğrenme” alanına) çıkarmaktır.
Kıymeti: Bugün maalesef bir kitabın yahut bir külliyatın veyahut bir olay-faaliyet münderecatının külçe bütün halde okunabilinmesi fırsatı insanlara her an mümkün zarfında sunulmuş gibiyse de esasen “her an mümkün zarfı” somut bir meydana, somut bir hizmete, somut bir sisteme, somut bir mecraa kavuşturulmuş değildir. Bu eksik “dinamik keşfü’z-zünun merkezi” sayesinde kapatılabilecektir.
Seriri:
– Fihrist kalemlerine nitelik atama algoritması oluşturulacaktır.
– Dijital-optik tarama materyalleri kullanılacaktır.
– Uluslararası sınıflama (ürün, faaliyet, meslek, amaç vd.) standartları kullanılacaktır.
– Bir müstakil yazılım sistemi inşa edilecektir.
– Bir kamusal veritabanı sunucu inşa edilecektir.
İmkanları:
– Sözlükleri, meslek almanakları, atlaslar, ansiklopediler.
Müessiriyeti:
– Türkçe’nin geçmişten günümüze sergüzeşti teşrih edilebilecektir.
– Türkçe’nin bütünleştirici etkisi ispat edilecektir.
– Akademik ve mesleki ve idari istikbalde gayretli olanlar karine, delil, burhan, örnek, emsal edinme sıkıntılarından kurtulacaktır.
Mahsulleri:
– Bir internet portali ortaya çıkacaktır.
– Nihayetsiz bir “infografik” ve “data mapping” ve “veriküresi” rahmi yaratılmış olunacaktır.
– Kişiler, kurumlar ve makamlar amaçlanma, karar alma ve (faaliyetlerinde “entegre ve etkileşimli”) bir tashih sistemi kullanabileceklerdir.
Konuya ilişkin dağıtımı yapılan gündem mektubu örneği şöylecedir, tıklayınız>>: dinamik keşfüzzünun gündem mektubu
